Rossum. Volthe en Lemselo

Rossum, Volthe en Lemselo zijn ontstaan op vruchtbare plaatsen. Er moest water in de buurt zijn in de vorm van een beek. Op hogere grond werd graan e.d. geoogst: de es. Voor de vruchtbaarheid werd stalmest uit de potstal gehaald. Deze stalmest was een mengsel van stront en plaggen uit de heide.Zo’n potstal was een stal, waar de runderen vrij konden lopen en waar de mest zich ophoopte totdat de koeien met de rug tegen de zoldering van de hilde stonden. De mest werd op de es gebracht. De woeste grond was van groot belang voor de boeren.

Tussen de boerschappen werd een grens(mark) bepaald, versterkt met natuurkeien, die met de ijstijden hierheen zijn gesleept. Het gebied tussen de grenzen werd marke genoemd onder leiding van een markebestuur. Zij namen beslissingen over het onderhoud van de beken, voorden, bruggen, akeren enz. In de marke woonden gewaarde boeren d.w.z. boeren met een waardeel of waardelen. Omstreeks 1830 werd de woeste markegrond verdeeld; de woeste markegrond was immers van de boeren samen. Hoe groter een boerderij, des te meer grond kreeg de pachter.

image001

De oudste gegevens van Rossum, toen Rothem geheten, dateren uit 933 n.l.een goederenlijst van klooster Werden aan de Roer. Volthe heette Vuluth en Lemselo Lamesloe. De bewoners van de erven waren bekend onder hun roepnaam: Grimwald en Thiatmund in Rossum, Thiadger in Volthe en Ricbern in Lemselo. Zo langzamerhand komen de erfnamen in zwang, die nu anno 2014 nog gebruikt worden.

De bewoners van de  drie plaatsnamen moesten vroeger naar de Plechelmuskerk te Oldenzaal. In 1665 kreeg Rossum een eigen kerk aan de Gasthuisstraat te Oldenzaal. In 1736 werd de eerste kerk in Rossum gebouwd op grond van Tijman.. In de plaats van een oude schuurkerk bouwde Rossum in 1837 een echte kerk. Maar de z.g.waterstaatskerk begon gebreken te vertonen en werd in 1941 vervangen door de huidige kerk.

Bekende plekken:

  1. De kleifabriek in Volthe. Er zat klei. die geschikt was om oliën te filteren. Dat werd per trein vervoerd naar Haarlem. Volthe beschikte over een spoorlijn tussen Denekamp en Oldenzaal, die in 1903 was aangelegd. Tegenwoordig woont in de kleifabriek pottenbakker Schoorl. Er zijn een paar natuurrijke kleigaten overgebleven.
  2. De Havezate Everlo in Volthe. Alleen een bouwhuis staat er nog. Het kasteel stond op een eiland omringd door grachten, die er nog zijn. Tot voor kort was de fam. Racer Palthe er eigenaar. Ze runden een pannenkoekenbedrijf en een boerderij. Tegenwoordig wordt het gebouw gebruikt voor allerlei festiviteiten.
  3. De Hunenborg in Volthe. Het was een vluchtburcht temidden van het Voltherbroek. Men schat het begin in de 12e eeuw. In 1911 is de Hunenborg door de Oudheidkamer Twente gekocht. Men heeft er opgravingen verricht. Men vond er Bentheimer stenen van een woontoren. De buitengracht is enkele jaren geleden uitgediept.